کندوان، سومین روستای صخره ای جهان
کندوان یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی و در شهرستان اسکو و دارای قدمتی هفت هزار ساله می باشد. روستای کندوان دارای جاذبههای گردشگری فراوانی می باشد محل قرار گرفتن این روستا در مسیر طلوع خورشید گون دوقان (محل طلوع خورشید) علت نامگذاری آن است.

در ۱۵ اردیبهشت ۱۳۷۶ روستای کندوان به ثبت ملی رسید.
خانه های سنگی این روستا در زمان قدیم محلی برای حفظ جان بودند و کندجان نامگذاری شده بودند در شناسنامه های متولدین کندوان نیز از واژه کندجانی استفاده شده است.
روستای کندوان در دامنه کوه های سهند و به دلیل فعل و انفعالات آتشفشانی کوه های سهند شکل گرفته است.
معماری بومی این روستا صخرهای است و به همین دلیل معماری صخرهای و بافت مخصوصی که دارد در لیست آثار ملی جای گرفته است.
کندوان
یکی از سه روستای صخره ای جهان می باشد و زندگی کردن مردم بومی این منطقه در این خانه های صخره ایی یکی از دلایلی است که جذابین این منطقه را چندین برابر کرده است زیرا در کاپادوکیه ترکیه و داکوتا آمریکا کسی زندگی نمیکند و فقط یک مکان تفریحی گردشگری محسوب می شوند.
دقیقا به همین دلیل و وجود 117 خانواده و منزل مسکونی در این منطقه باعث جذابیت این روستا شده است. خانه های این روستا کندویی شکل و در دل صخره ها قرار دارد. خانه ها شامل تنور، اتاقها، صندوق خانه، آشپزخانه و ... می باشند و قطر هر دیوار ۲ تا 3 متر است.
محصولاتی که در کندوان به عنوان سوغات به حساب می آیند عسل و گردو، گیاهان دارویی، دوشاب (شیره انگور)، عسل و بادام است که عسل از مهمترین سوغاتیهای این روستا محسوب می شود.
علاوه بر این سوغاتی های خوراکی صنایع دستی مانند گلیم، جاجیم و روسریهای کلاقهای نیز دارند.
در اطراف کندوان مراتع سرسبز زیادی وجود دارند که مقصد عشایر بسیاری می باشند. سراسر شرق دره درختان بید كوهستانی، گردو، نارون و بادام وجود دارند.
مردمان این روستا عشایری زندگی می کردند و از کندوان به عنوان منطقه ی ییلاقی استفاده می کردند و این خانه های صخره ای منزل موقتی برای آنها به حساب می آمدند اما بعدها زحمت کوچ را از خود دور کردند و به طور دائمی در همین خانه ها ساکن شدند.
این روستا و این صخره ها در گذشته برای جنگجویان جزو مناطق نظامی امن به شمار می آمد زیرا به دلیل موقعیتی که داشت نفوذ از بالای دامنه را غیرممكن میساخت و به همین دلیل جنگجویان این مناطق را به عنوان پناهگاه برای خود در نظر گرفتند و شروع به حفر خانهها کردند.
عده ای قدمت این روستا را پیش از اسلام می دانند اما یک روایت دیگر وجود دارد که قدمت کندوان را به زمان
حمله مغولان
نسبت می دهد و بر این باورند زمانی که مغولان به این منطقه حمله کردند مردمان روستای زیرزمینی حیلهور به کندوان روی آوردند و در آنجا مخفی شدند.
کندوان از دو کلمه "کند" که کند در زبان ترکی به معنی روستا است و "وان" به عنوان اسم مکان تشکیل شده است.
برخی معتقد هستند که نام کندوان به این دلیل بر روی این روستا نامگذاری شده است که این خانه ها شبیه کندو عسل هستند و دلیل دیگر آن این است که پرورش زنبور عسل و کندوی عسل از زمان های گذشته در این منطقه بسیار رایج بوده است.
مردم کندوان در (صخره) یا کران زندگی میکنند و تا آنجایی که توان و امکان کندن این صخره ها را داشتند برای خود محل زندگی درست می کردند.
صخره ها به صورت چندتایی، جفتی، تكی، مخروطی شكل و دوک مانند و از جنس لاهار و ایگنمبریت هستند و بلندی و ارتفاع آن ها تا 60 متر میرسد.
فضاهای داخلی صخره ها و تعداد طبقات و فرم آنها بستگی به حجم و شكل صخره ها دارد خانه ها اصولا دو طبقه هستند اما خانه ها سه و چهار طبقه نیز وجود دارند که طبقه همکف طویله، طبقه اول مسکونی، طبقه دوم اتاق مهمان و طبقه سه انبار است. ارتباط طبقات باهم از بیرون صخره ها امکان پذیر است.
فضای اصلی صخره ها بهعنوان نشیمن، اتاق پذیرایی و خواب مورد استفاده قرار میگیرند و بعضی از این صخره ها با ارتفاع کمی محل خوابی به صورت سكوی سنگی می ساختند و اعضای خانواده بر روی این سکوها می خوابیدند.
در اکثر این خانه های صخره ایی گلیم و فرشهای دستباف پهن می کنند و در اتاقهای اصلی تنور نان پزی وجود دارد که در زمستان باعث گرمادهی می شدند.
کندوان روستایی ییلاقی، كوهستانی و سردسیر است و حدودا ۱۸۰ روز از سال را در شرایط یخبندان می باشد.
به دلیل وجود مراتع در اطراف این روستا دامداری جزو فعالیتهای اصلی محسوب می شود. کشاورزی دیمی و باغداری نیز از جمله فعالیت های شغلی مردمان این منطقه به شمار می آید.
چشمه آب معدنی کندوان یکی از جاهای دیدنی روستای کندوان است. آب این چشمه ی معدنی جزو آبهای کربنات کلسیم سرد با دمای ۱۰ درجه و با کمترین میزان آهک است برای بیماران کلیوی بسیار مفید است.
بهترین زمان سفر به کندوان اواخر بهار و فصل تابستان می باشد.
در این روستا چندین اقامتگاه وجود دارد که می توانید چندین شب را در این خانه و اقامتگاه های صخره ای بگذرانید و سفری به یاد داشتنی را برای خود رقم بزنید.
هتل بینالمللی صخرهای لاله کندوان، اقامتگاه بوم گردی هما، مولایی، داریوش، سیروس رنجبر، تورال (احمد رییسی) و همچنین اقامتگاه بوم گردی اصلانی از جمله هتل ها و اقامتگاه های این روستا هستند.