رمضان خوانی در سیستان و بلوچستان

برخی سوابق تاریخی و گفته ها نشان می دهد که آیین سحرخوانی و رمضان خوانی از حدود 1400 سال قبل یعنی اوایل اسلام نزد ساکنان سیستان مرسوم بوده است. حبیب جدیدالاسلام، استاد رشته ادبیات دانشگاه آزاد زاهدان می گوید:

در

آیین سحرخوانی،

چند نفر از ریش سفیدان و معتمدان روستاهای سیستان قبل از آغاز سحر از خواب بیدار شده و با رفتن به پشت بام خانه ها با خواندن اشعار محلی و مذهبی مردم روستا را از فرارسیدن وقت سحر باخبر می کنند. وی افزود: این افراد اشعار مذهبی و سروده های شاعران از جمله، خواجه عبدالله انصاری و باباطاهر را با صدای بلند بر پشت بام ها می خوانند.

او خاطر نشان کرد: ترانه های عامیانه سیستانی نیز بخش مهمی از گنجینه فرهنگی این دیار است که همانند آیینه ای پاک، از زندگی ساده مردم سیستان حکایت می کند. به گفته وی، این ترانه ها بخشی از اجراهای سحرگاهی سحرخوان های سیستان است که قداست خاصی برخوردار است.

آیین رمضان خوانی نیز از 8 تا 14 ماه رمضان در سیستان مرسوم بوده و در میان مردم منطقه ار محبوبیت برخوردار است. در این آیین که شب ها اجرا می شود، جمع زیادی از جوانان و نوجوانان هر محله در مقابل منازل مردم اجتماع کرده و اشعار محلی را با صدای رسا قرائت می کنند.

از جمله آن شعار" رمضو الله الله رمضو، رمضو الله خوشنوم خدا، رمضو اومده مهمونش کنه، گوو گوساله ره قربونش کنه، ای سرا از کنه که کولک داره، اگه فهمو صابیو بورک داره، ای سرا از کنه که رو و باده، دو پسر داره که نو دوماده" است. شرکت کنندگان در این ایین پس از اجرای برنامه رمضان خوانی برای دریافت انعام از سوی صاحبخانه در انتظار می مانند.

پس از لحظاتی کوتاه صاحبخانه با چهره ای گشاده با قدری کلوچه محلی یا مقادیری پول یا مواد غذایی در حد توان و وسع خود، به جمع رمضان خوانان پیوسته و در صورت تمایل همراه آنان رفته یا مواد غذایی و پول در اختیار آنان قرار می دهد.

در گذشته جوانان با اجرای آیین رمضان خوانی پول و غذا از مردم جمع آوری کرده و در میان نیازمندان و فقرا توزیع می کردند. این آیین در واقع برای کمک رسانی به مستمندان در ماه مبارک رمضان، به ویژه کسانی که توان کار کردن و حتی حرکت کردن نداشتنند، برگزار می شد که متاسفانه رفته رفته کمرنگ شده است.