زعفران در ایران
زعفران اصیل ترین ادویه ی ایرانی است که قدمت آن به دوره هخامنشیان برمی گردد که در آن زمان برای معطر کردن غذاها از آن استفاه می کردند.
تحقیقات دانشمندان در زمینه دارو و خوراک ثابت کرد که از زعفران در زمینه ی دارویی و کنترل بیماری ها می توان استفاده کرد.
پیاز زعفران بعد از اولین کاشت حدود 7 تا 10 سال محصول میدهد و گل دهی آن برخلاف گل های دیگر که در فصل گرما هستند از اواسط پاییز شروع می شود و دوره گل دهی این گیاه 15 تا 25 روزه است یعنی هر روز که کشاورزها گل ها را میچینند دوباره فردا یک گل جدید رشد می کند و سر از خاک بیرون می آورد.
عمر هر گل 3 تا 4 روز می باشد اما بهتر است در گرگ و میش صبح روز اول چیده شوند تا نور خورشید بر روی رنگ و عطر زعفرون تاثیر نگذارد.
زعفران
امروزه از حالت عطری و ادویه ای خارج شده و در این دوره به عنوان داروی هزاره سوم یاد می شود. از گلبرگ های زعفران برای دم کردن چای به عنوان نوعی دمنوش استفاده می شود.
رشته کامل زعفران شامل سرگل و ریشه ی گل می باشد. به قسمت های قرمز رنگ زعفران All Red یا تمام قرمز می گویند که همین زعفران مصرفی در خانه ها و فروشگاه ها از این قسمت های قرمزی است که از قسمت ریشه گل جدا می شود. ریشه گل زعفران نیز دارای عطری متفاوت از عطر خود زعفران می باشد و بسیاری از آشپزهای بین المللی در تهیه غذاهای خود از این قسمت زعفران نیز استفاده می کنند.
پرچم گل زعفران شکلی شبیه قلب دارد و در بسته های زعفران پودرهای نارنجی رنگی دیده می شود به دلیل وجود همین پرچم های گل زعفران است. این پرچم های گل زعفران خواص های دارویی زیادی دارند اما هنوز در ایران روش جداسازی این پرچم ها از ریشه های زعفران اصلی وجود ندارند و به درستی نمیتوانند فناوری لازم را داشته باشند.
کار کشاورزان زعفران سخت می باشد. زعفران ها بر روی زمین و خیلی منظم بر روی یک خط پشت سر هم قرار می گیرند. زمانی که گل ها چیده می شوند دسته بندی و آماده ی پاک شدن می شوند تا قسمت کلاله ها را از گل ها جدا کنند. گلبرگ ها را خشک می کنند و برای دمنوش استفاده می کنند.
تست تشخیص زعفران اصل از تقلبی:
در ابتدا برای تشخیص زعفران اصلی و تقلبی باید گل زعفران و اجرای تشکیل دهنده ی آن را به خوبی بشناسید که در ابتدای بحث ما به تمامی قسمت های موجود در گل زعفران پرداختیم.
پایین بودن رنگ دهی زعفران نشان دهنده تقلب می باشد.
اگر رشته های زعفران براق باشند باید به اصالت آن شکر کرد. زیرا زعفران خالص مات و به شکلی است که زمانی که شما رشته های زعفران را در دست می گیرید به دستتان حالت چربی نمی دهد.
زعفران مرغوب کمی تلخ است اما طعم و بوی بی نظیری را دارد.
سر برگ های رشته زعفران باید شیپوری مانند باشند.
زعفران اصل تیره و می باشد و روشن نیست.
خاصیت ها و فرآورده های گل زعفران:
از رشته های زعفران در صنعت دارویی و صادرات زعفران استفاده می شود.
از پرچم های گل زعفران در بستنی فروشی ها و شیرینی پزی ها استفاده می شود.
از گلبرگ های زعفران به عنوان دمنوش استفاده می کنند. از خواص این دمنوش می شود به درمانی برای بیماری های قلبی، کمک به روند بهبودی سرطان، درمان درد قاعدگی، درمان اختلالات عصبی و افسردگی، کاهش فشار خون با خواص گلبرگ زعفران، درمان آلزایمر، کاربرد های آرایشی و بهداشتی یاد کرد.